... και αρχίζει ο αγώνας για την Ελευθερία

Διάγγελμα του Ιωάννη Μεταξά προς τον ελληνικό λαό (28-10-1940)

Προς τον ελληνικόν λαόν,
Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν διά την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της. Μολονότι επεδείξαμεν την πλέον αυστηράν ουδετερότητα και ίσην, προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημας το δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Έλληνες μου εζήτησεν σήμερον την 3ην πρωινήν ώραν, την παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους κατά την ιδίαν αυτής βούλησιν ότι προς κατάληψιν αυτών η κίνησις των στρατευμάτων της. θα ήρχιζε την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ' εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.


Έλληνες,

τώρα θα αποδείξωμεν εάν είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας, την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον το Έθνος ας εγερθή σύσσωμον, αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας, και τα ιεράς μας παραδόσεις.

Νυν υπέρ πάντων ο αγών

Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως
Ιωάννης Μεταξάς

Ι. Ν. ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ




Από το 1664, όταν κάποιος έμπαινε στην πόλη του Αγρινίου από την νότια πύλη στα δεξιά συναντούσε τον πετρόκτιστο Ναό των Ρωμιών, τον Άγιο Δημήτριο.

Δίπλα από το Ναό μπορούσε κάποιος να ξαποστάσει στον ίσκιο του θεόρατου πλάτανου που βρισκόταν μεταξύ του Αγίου Δημητρίου και του κοιμητηρίου των Ρωμιών. Κάτω από τις ρίζες του πλάτανου κυλούσε γάργαρο νερό που κατέληγε σε φημισμένο πηγάδι. Στις ρίζες του χύθηκε άφθονο αίμα μαρτύρων και ηρώων, γιατί ήταν τόπος εκτέλεσης. Κατά την επανάσταση του Α. Ορλόφ το 1770 εδώ οι Τούρκοι εκτέλεσαν τον Αντώνη Παπαντώνη από τον Μαχαλά (Φυτείες), τον Γεώργιο Φαταούλα & τον Αναστάση Παπασταμάτη (Φυτείες), τον Πάνο Μαυρομάτη και τον Γεωργάκη Μαυρομάτη προύχοντες της Κατούνας. Το 1786 εκτελέστηκαν με απαγχονισμό και τρεις Πελοποννήσιοι έμποροι.

Ο παλιός ναός με κάποιες αλλαγές και προσθήκες έφτασε μέχρι το 1952. Καθώς μεγάλωνε το Αγρίνιο και αυξάνονταν ο πληθυσμός, ο Άγιος Δημήτριος έγινε η μεγαλύτερη σε πληθυσμό ενορία πλησιάζοντας τους 25.000 ενορίτες. Έτσι το 1952 θεμελιώθηκε μεγαλύτερος ναός που εγκαινιάστηκε το 1973.
Ο ρυθμός του είναι βυζαντινός, βασιλική με τρούλο.

http://www.agiosdimitrios-agrinio.gr/