ΠΡΟΣΩΠΑ

Σπύρος Μουστακλής:
ένας άγνωστος ήρωας










Ο Σπύρος Μουστακλής ήταν αξιωματικός του Στρατού με
σημαντική αντιδικτατορική δράση.
Γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1926
και σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Ελαβε μέρος
στον εμφύλιο πόλεμο και συμμετείχε στο Κίνημα του Ναυτικού.
Συνεργάστηκε με τους αξιωματικούς του Ναυτικού ως ταγματάρχης και
ήταν από τους λίγους αξιωματικούς του Στρατού
που πήραν μέρος.
Το σχέδιό τους προέβλεπε τον αποκλεισμό του Πειραιά και
άλλων μεγάλων λιμανιών και την κατάληψη της Σύρου
που θα ήταν το ορμητήριό τους.Στο νησί υπήρχε η Σχολή Εφέδρων
Αξιωματικών του Στρατού, την οποία αφού καταλάμβαναν, θα τον
τοποθετούσαν ως διοικητή και θα σχημάτιζαν εκεί «εθνική κυβέρνηση».
Το Κίνημα του Ναυτικού προδόθηκε πριν από την εκδήλωσή του,
με αποτέλεσμα μεταξύ των αξιωματικών να συλληφθεί και ο ίδιος
(22 Μαΐου 1973). Κρατήθηκε στα κρατητήρια του ΕΑΤ-ΕΣΑ
για σαράντα επτά ημέρες όπου βασανίστηκε άγρια. Κατά τη διάρκεια
των βασανιστηρίων ένα βίαιο χτύπημα στην καρωτίδα προκάλεσε
εγκεφαλικό, με αποτέλεσμα να διακομιστεί στο ΚΑΤ. Εκεί παρέμεινε
δύο χρόνια. Το εγκεφαλικό του προκάλεσε ολική παραλυσία.
Η τραγική κατάληξη του Μουστακλή, αλλά και η ηρωική του στάση
παραμένουν ακόμη σύμβολα αντιδικτατορικής δράσης.
Πέθανε στις 27 Απριλίου 1986 και κηδεύτηκε στο Μεσολόγγι
με τιμές ήρωα.

«Του ζήτησαν να μαρτυρήσει / Δε μίλησε / Του τσάκισαν τα δόντια /
Του τσάκισαν τα δάχτυλα /Του τσάκισαν τα πλευρά / Σιωπούσε /
Του ’καψαν το στήθος / Του ’καψαν τα πόδια /
Του ’καψαν την κοιλιά / Δε μαρτυρούσε / Του θραύσαν τις μασέλες /
Του μάτωσαν τα νεφρά / Του συνθλίψαν τους όρχεις /
Αυτός σιωπούσε / Κοίταζε μόνο / Αιώνες μακριά / Με τα μάτια /
Του Ιησού»
Οι στίχοι είναι γραμμένοι από κάποιον άγνωστο, για το μαρτύριο
του Σπύρου Μουστακλή και την περιπέτειά του για δεκατρία
ολόκληρα χρόνια και έχουν δημοσιευθεί στην «Ελευθεροτυπία».


Ο Ν.Γ. Φιλάρετος, πρώην δήμαρχος της Ερμούπολης που
γνώρισε τον Σπύρο τη δεκαετία του ’50 γράφει:

“Η προσωπικότητα του Σπύρου Μουστακλή, κατά τη γνώμη μου,
ήταν από τις σπάνιες. Τον χαρακτήριζαν η τιμιότητα, η ευθύτητα,
η φιλανθρωπία, η υποστήριξη των αδυνάτων,
το θάρρος, το ππείσμα. Πίστευε θρησκευτικά στη δημοκρατία
και το έδειχνε έμπρακτα, παρ’ όλο που εκείνα τα δύσκολα χρόνια,
ως αξιωματικός, φάνταζε με μοναδική
ιδιαιτερότητα κάνοντας παρέα με εμάς, τους αριστερούς εκείνης
της εποχής, απομονωμένους και πάντοτε καυτηρίαζε ανοιχτά
τις διώξεις μας”».