Η Παράνομη Εκτροπή του Αχελώου


Το φαραωνικό έργο της εκτροπής του Αχελώου από την Πίνδο προς τον θεσσαλικό κάμπο για αρδευτικούς λόγους έχει τις ρίζες του στη δεκαετία του ’30. Aυτό το δυσθεώρητου κόστους, διαστάσεων και επιπτώσεων έργο σύντομα αποδείχθηκε οικονομικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά παράλογο.
Η ταχύτατη, ασχεδίαστη και ασυντόνιστη αγροτική ανάπτυξη του «σιτοβολώνα» της Ελλάδας, οδήγησε τη Θεσσαλία σε κατασπατάληση και κρίσιμη υποβάθμιση του πλούσιου υδατικού της δυναμικού. Πρώτο θύμα της φρενήρους εντατικοποίησης της γεωργίας στον θεσσαλικό κάμπο ήταν η λίμνη Κάρλα, ένας παγκόσμιας σημασίας υγρότοπος που συντηρούσε ολόκληρες κοινότητες με ψάρια και νερό. Δεύτερο θύμα ο Πηνειός, που πλέον θεωρείται σχεδόν «νεκρός» ποταμός, ένα από τα πιο ρυπασμένα με αγροχημικά ποτάμια της Ευρώπης. Συνολικά όμως η επίπτωση της εντατικής ανάπτυξης της μονοκαλλιέργειας εξαιρετικά υδροβόρων ειδών, όπως το βαμβάκι, χωρίς καμία απολύτως μέριμνα για εξοικονόμηση νερού, είχε ως αποτέλεσμα την κατασπατάληση των επιφανειακών υδάτων και την άνευ προηγουμένου πτώση και ρύπανση των υδροφόρων οριζόντων.

Η πλέον πρόχειρη αλλά και φαντασμαγορική λύση που αναβίωσε για να αντιμετωπίσει την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση για νερό ήταν η εκτροπή του μεγαλύτερου ποταμού της χώρας από τη «μη-παραγωγική» και «πλούσια» σε νερό Δυτική Ελλάδα προς τη Θεσσαλία. Πρόκειται για ένα τεχνικά περίπλοκο εγχείρημα που αποτελείται από μια σειρά από μεγάλα φράγματα, Υδροηλεκτρικούς Σταθμούς (ΥΗΣ), σήραγγες και συνοδά τεχνικά έργα:
1)Φράγμα Μεσοχώρας και ταμιευτήρας: Ύψος 150 μ., από τα μεγαλύτερα φράγματα της Ευρώπης, έχει ήδη ολοκληρωθεί εδώ και χρόνια, αλλά η λειτουργία του έχει «κολλήσει» στις απαλλοτριώσεις των κατακλυζόμενων περιουσιών.
2)Σήραγγα Μεσοχώρας – Γλύστρας: Μήκος 7,5 χλμ. Έχει σχεδόν ολοκληρωθεί.
3)ΥΗΣ Γλύστρας: Δυνατότητα συνολικής παραγωγής ενέργειας 308 GWh.
4)Φράγμα Συκιάς και ταμιευτήρας: Ύψος 150 μ. Δημοπρατήθηκε εκ νέου και ανατέθηκε σε εργολάβο, παρά την έκδοση τρίτης ακυρωτικής απόφασης τουΣτΕ. 5)ΥΗΣ Συκιάς: Θα έχει δυνατότητα συνολικής παραγωγής ενέργειας 207 GWh.
6)Σήραγγα εκτροπής (Συκιά – Μουζάκι): Μήκος 17,4 χλμ. Θα διαπερνάει την οροσειρά Πίνδου.
7)ΥΗΣ Πευκοφύτου και αναρρυθμιστική δεξαμενή Μαυροματίου: Το ανάχωμα της δεξαμενής θα έχει ύψος 25 μ., η δε εγκατεστημένη ισχύς θα είναι 165,3 MW.


Η εκτροπή του Αχελώου έχει ως κύριο στόχο την παροχή τουλάχιστον 600 εκ.μ3 νερού για άρδευση 612.000 στρ. βαμβακιού (81,4% της συνολικής αρδευόμενης έκτασης).

ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΝΟΣ ΠΑΡΑΛΟΓΟΥ ΕΡΓΟΥ

Φράγμα Μεσοχώρας και ταμιευτήρας: 79 εκ. € (τιμές 1997)

ΥΗΣ Μεσοχώρας: 26,4 εκ € (τιμές 1997)

Σήραγγα Μεσοχώρας – Γλύστρας: 44 εκ.€ (τιμές 1997)

Φράγμα Συκιάς και ταμιευτήρας: 170 εκ.€ (σημερινές τιμές)

ΥΗΣ Συκιάς: 29,3 εκ.€ (τιμές 1997)

Σήραγγα εκτροπής (Συκιά – Μουζάκι): 73,3 εκ.€ (τιμές 1997)

Δεν έχει ακόμα δοθεί στη δημοσιότητα επίσημη και αξιόπιστη εικόνα του συνολικού κόστους. Το 1996 σε συζήτηση στη βουλή, το συνολικό κόστος εκτιμήθηκε σε 1-1,5 τρις δραχμές, δηλαδή περίπου 2,9-4,4 δις €.


Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να πεισθεί η ΕΕ, ότι το έργο δεν είναι αρδευτικό, ώστε να εγκρίνει Κοινοτική συγχρηματοδότηση, η χώρα μας ισχυρίσθηκε ότι η εκτροπή θα έχει πρωτίστως ενεργειακό χαρακτήρα! Παρόλα αυτά όμως το 1994 η ΕΕ απέρριψε την αίτηση χρηματοδότησης του έργου, εκφράζοντας τις επιφυλάξεις της. Έτσι, η εκτροπή του Αχελώου καλείται να πληρώσει ο εθνικός προϋπολογισμός, προφανώς εις βάρος άλλων σημαντικότερων επενδύσεων.
Ας μη μιλήσουμε βέβαια για την ανυπολόγιστη καταστροφή των μεγάλης οικολογικής αξίας οικοσυστημάτων που διαρρέει ο Αχελώος στην καρδιά της Πίνδου και για τη μείωση των ποσοτήτων νερού που τροφοδοτούν τους προστατευόμενους υγροτόπους των εκβολών Αχελώου και των λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου και Αιτωλικού.

Σύμφωνα με στοιχεία του WWF Ελλάς, η εκτροπή θα δημιουργήσει καταστροφή σημαντικών ορεινών οικοσυστημάτων της Β. Πίνδου καθώς και μη αντιστρεπτή υποβάθμιση βιοτόπων για τα ψάρια γλυκού νερού, όπως η άγρια πέστροφα. Θα καταστρέψει δασικά οικοσυστήματα, θα προκαλέσει κατολισθήσεις και θα υποβαθμίσει το Δέλτα του Αχελώου και το σύμπλεγμα των υγρότοπων του Μεσολογγίου. Θα υποβαθμίσει σημαντικά μνημεία πολιτισμού (μοναστήρι Αγ. Γεωργίου Μυροφύλλου, παλιά πέτρινα γεφύρια), ενώ αναμένεται να πλημμυρίσει τουλάχιστον ένα χωριό (Μεσοχώρα) και να εκτοπίσει τους κατοίκους του.


Πραγματικά, ποιος επιμένει και γιατί σε αυτό το παράλογο και εθνικά ζημιογόνο έργο, όταν το Συμβούλιο της Επικρατείας το έχει ήδη ακυρώσει τρεις φορές;



ΠΗΓΗ: http://politics.wwf.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=479&Itemid=384